Ανάδυση γραμματισμού.

Τα τελευταία χρόνια και σε σχέση με την κατάκτηση του γραπτού λόγου (γραφή και ανάγνωση) από τα παιδιά προσχολικης ηλικίας έχει επικρατήσει η θεώρηση της ανάδυσης γραμματισμού. Μια παιδαγωγική προσέγγιση σύγχρονη την οποία αποτελέσματα πληθώρας ερευνών έρχονται να υποστηρίξουν.

Δοκιμάστε το εξής: στο super market ζητήστε από το παιδί σας (προϋπόθεση να είναι προσχολικής ηλικίας) να σας φέρει το γάλα που πίνει ή το αφρόλουτρο που χρησιμοποιεί στο μπάνιο... ζητήστε του να αναπαράγει ένα μουσικό CD σε οποιοδήποτε CD player αναγνωρίζοντας το play... τα περισσότερα παιδιά θα το κάνουν...

Σύμφωνα με τη θεωρία του αναδυόμενου γραμματισμού τα παιδιά μεγαλώνοντας μέσα σε μια  «εγγράμματη» κοινωνία που κατακλύζεται από γραπτό λόγο, επιγραφές, ανακοινώσεις, σήματα, λογότυπα, σύμβολα, συσκευασίες κλπ., διαμορφώνουν από πολύ νωρίς, πολύ πριν πάνε στο σχολείο, τις αντιλήψεις τους και διατυπώνουν τις υποθέσεις τους για το γραπτό λόγο. Λόγω της πληθώρας ερεθισμάτων γραπτού λόγου στο περιβάλλον τους αναπτύσσουν έναν πρώιμο μηχανισμό γραφής και ανάγνωσης προκειμένου να είναι σε θέση να εξερευνήσουν το κόσμο τους. Τον συγκεκριμένο μηχανισμό λαμβάνουμε υπόψη σε περίπτωση που θέλουμε να επεξεργαστούμε την γραφή και ανάγνωση με τα παιδιά αυτής της ηλικία.

Μαθητές νηπιαγωγείου κατασκευασαν πινακίδα "Μην πατάτε τα λουλούδια" .

Ιατρική συνταγη γραμμένη από νήπιο.

Στις εικόνες βλέπουμε την προσπάθεια μικρών παιδιών να στείλουν τα δικά τους μηνύματα χρησιμοποιώντας τον γραπτό λόγο ...

Παρακάτω προτείνουμε ενδεικτικές δραστηριότητες στο σπίτι για νήπια με στόχο την ανάδυση γραμματισμού.

• Διαβάζοντας ένα παραμύθι ζητάμε από τα παιδιά να μας δείξουν με το δαχτυλάκι τους και να διαβάσουν τον τίτλο (είναι σημαντικό αρχικά να κατανοήσουν τις συμβάσεις του γραπτού λόγου: γράφουμε και διαβάζουμε από αριστερά προς τα δεξιά, από πάνω προς τα κάτω)
• Φτιάχνουμε λίστες π.χ. για το super market ή τηλεφωνικούς καταλόγους με τα ονόματα φίλων ή συγγενών.
• Στο δρόμο διαβάζουμε πινακίδες.
• Γράφουμε μηνύματα ή πινακιδούλες και τις αναρτούμε σε διάφορα σημεία του σπιτιού βοηθώντας τα να τις διαβάσουν π.χ.παιδικό δωμάτιο, με αγάπη στον μπαμπά κτλ
• Παροτρύνουμε να γράψουν τα δικά τους μηνύματα ή πινακίδες κατά την διάρκεια ενός παιχνιδιού (η "ιατρική συνταγή" της δεύτερης φωτογραφίας προέκυψε κατά την διάρκεια παιχνιδιού γιατρός- ασθενής).
• Ζητάμε από τα παιδιά να γράψουν, χρησιμοποιώντας και ζωγραφική, την δική τους συνταγή πχ. φρουτοσαλάτας. 

 ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΑ: Όταν συζητάμε με τα νήπια για τα γράμμματα δεν τα αναφέρουμε με το όνομά τους αλλά με την "φωνή" τους. Για παράδειγμα δεν λέμε Αλφα Βήτα Γάμα κτλ αλλά Α Βου Γου προκειμένου να συνειδητοποιήσουν ότι κάθε γράμμα αντιστοιχεί σε συγκεκριμένο ήχο!!! Διευκολύνουμε έτσι την προσπάθεια γραφής και ανάγνωσης...

Για περισσότερες πληροφορίες πάνω στην ανάδυση γραμματισμού μπορείτε να διαβάσετε την παρακάτω εργασία : http://ipeir.pde.sch.gr/educonf/2/04ProsholikiAgogi/prevezanou-sakellaki/prevezanou-sakellaki.pdf  ή με μιά αναζήτηση στο ίντερνετ μπορείτε να βρείτε πληθώρα άρθρων και βιβλιογραφίας.

Φ.Β.